Pierwsze dni w domu

W pokoju maluszka na pewno powinien znaleźć się przewijak, a obok niego kosmetyki do pielęgnacji niemowlaka, niezbędne akcesoria,  chusteczki nawilżone, maść przeciw odparzeniom,  wanienka do kąpieli oraz szafka na ręczniki, ubrania i pieluszki. Ubranka powinny byc bawełniane, a kosmetyki posiadać odpowiedni certyfikat. Pod ręką powinna znajdować się też maść na brodawki i wkładki laktacyjne.  

Pierwsze tygodnie dziecka sprowadzaja się w zasadzie do zabiegów pilęgnacyjnych i karmienia. W jednym i drugim przypadku niezwykle ważna jest bliskość z maluchem i systematyczne nawiązywanie więzi.

Kąpiel

Z pierwszą kąpielą noworodka wcale nie trzeba się spieszyć. Dziecko po porodzie jest tak samo zmęczone jak mama, a w dodatku musi oswoić się z zupełnie nową sytuacją i otoczeniem. U noworodków występuje maź płodowa, która doskonale chroni i nawilża skórę, można więc śmiało odczekać z kąpielą dwa lub trzy dni. 

Przed kąpielą niemowlę powinno być wypoczęte i najedzone. Śpiące i rozdrażnione będzie płakać, a wtedy kąpiel zacznie mu się źle kojarzyć.  Dobrą porą jest wieczór, gdy relaksująca kąpiel w połączeniu z bliskością rodziców pomoże maluchowi wyciszyć się i łatwiej zasnąć. 

Nie ma znaczenia, gdzie maluch będzie kąpany. Ważne, by w pomieszczeniu było ciepło (23-24 stopnie), a temperatura wody oscylowała w okolicach 37 stopni. Wody w wanience powinno być tyle, aby niemowlę było przykryte nią do połowy, a główkę miało wyżej niż resztę ciała. Dzięki temu woda nie zaleje noska, buzi i uszu. Wystarczy podłożyć przedramię jednej ręki pod głowę, barki i górną część pleców niemowlęcia, a drugą ręką wykonywać czynności pielęgnacyjne. Do kąpieli należy zaopatrzyć się w  emolienty, czyli dedykowane noworodkom preparaty wykazujące działanie nawilżające, natłuszczające oraz regeneracyjne. Kąpiel powinna trwać 5 do 10 minut. Dłuższe trzymanie dziecka w wodzie może powodować utratę naturalnej bariery ochronnej skóry. 

Po umyciu, maluszka należy osuszyć miękkim ręcznikiem, zaczynając od głowy. Ręcznikiem nie należy pocierać dziecka, wystarczą delikatne dotknięcia. Po osuszeniu można użyć niewielkiej ilości przeznaczonego dla niemowląt balsamu lub oliwki. Ostatnim krokiem jest ubranie dziecka i otulenie kocykiem lub rożkiem. 

Noworodka nie trzeba kąpać codziennie. W dni bez kąpieli wystarczy delikatnie przemywać twarz dziecka, skórę w fałdkach oraz miejsca intymne. Trzeba też pamiętać o oczkach, przecierając je wacikiem nasączonym wodą lub solą fizjologiczną. 

Pępek

Po powrocie ze szpitala na brzuszku niemowlęcia pozostaje kikut pępowinowy. Rodzice mogą obawiać się jego zamoczenia, ale niepotrzebnie. W czasie kąpieli można go delikatnie przemyć, a  zbierającą się wydzielinę zebrać jednorazowym patyczkiem higienicznym. Po umyciu pępek należy dokładnie wysuszyć gazikiem. Wskazane jest, by dla prawidłowego gojenia, miał on kontakt z powietrzem, dlatego pieluszka powinna być zapinana poniżej. Wszelkie niepokojące objawy jak zaczerwienienie, obrzęk czy ropna wydzielina, trzeba konsultować z lekarzem.

Karmienie

Najlepszym sposobem karmienia niemowlęcia jest karmienie na żądanie. Na pewno nie należy porównywać pod tym względem dzieci, bo każde ma inne potrzeby i rytm karmienia jest sprawą indywidualną. Głodne niemowlę jest niespokojne, pobudzone, może ssać rączki i wkładać je do buzi. Każda mama szybko nauczy się rozpoznawać symptomy głodu u maluszka.

Dziecko powinno ssać pierś tak długo, jak długo tego potrzebuje. Zwykle zajmuje to około 20 minut, przy czym dziecko powinno się przystawiać w połowie karmienia także do drugiej piersi.

W pierwszych tygodniach życia dziecko je najczęściej 8-12 razy na dobę, a przerwy  między karmieniami bywają bardzo nieregularne. Najdłuższa przerwa to przerwa nocna, ale i ona nie powinna trwać dłużej niż 4 godziny.

Po 4.-6. tygodniu życia wystarczy już 8 karmień w ciągu doby, przy czym przynajmniej jedno z nich powinno odbywać się w nocy. Dwumiesięczne niemowlę potrafi przespać już 5-6 godzin więc i mama może trochę dłużej odpocząć.  

Zdarza się, że z różnych powodów dziecko musi być karmione butelką. W tym przypadku obowiązuje taka sama zasada – karmimy na żądanie, a długość karmienia powinna być taka sama, jak przy karmieniu piersią. Trzeba pamiętać, że dziecko karmione piersią je w cyklach zassań i robi między nimi przerwy na odpoczynek. Również przy butelce taka przerwa na wyrównanie oddechu jest potrzebna. Jeżeli dziecko przerw nie robi, należy mu  mniej więcej co minutę zabrać na chwilę butelkę. Przy karmieniu butelką ważną rolę odgrywa dobór smoczka, który nie powinien być ani za szybki, ani zbyt wolny.

I wreszcie zasada, która dotyczy obu rodzajów karmienia: jeśli maluszek zasypia podczas ssania, należy odstawić go od piersi lub od butelki, położyć do łóżeczka i pozwolić na drzemkę. Na pewno da znać, gdy się obudzi.